Ommetje den Aeman - Goedleven

Aan het einde van de Nieuwstraat wandelen we ongemerkt Nederland binnen. Ongemerkt? Vergeet het maar. Hier staat een levensgrote grenspaal waar je echt niet naast kunt kijken. Vlak achter die paal, rechts van jou, is er behalve gras niets te zien, maar ooit stond hier de legendarische herberg In het Goedleven, waar het bier en de jenever rijkelijk vloeiden. Helaas ging de boel in de jaren ‘50 van de vorige eeuw in vlammen op. Het café werd nooit heropgebouwd. Geen dorst meer? Of waren er nog genoeg andere cafés in de buurt?

De herberg was zó bekend dat het hele gehucht de naam Goedleven kreeg. In Nederland heeft men het officieel over de buurtschap Goedleven, want dat klinkt chiquer.

Goedleven is geen metropool, verre van. In feite is het één lange kronkelige straat die langs de Belgisch-Nederlandse grens slingert om uiteindelijk langs de Stroopuit en de Molenweg in de Nederlandse gemeente Waterlandkerkje uit te komen. De huizen staan eigenlijk dichter bij Waterland-Oudeman geplakt dan bij Waterlandkerkje, maar ja, de grens is de grens en officieel ligt het dus in Nederland.

Meer dan een eeuw nadat de kerk van Sint-Nicolaas-in-Vaerne in 1375 door de zee werd verzwolgen, begon Hiëronymus Lauwerijn met de inpoldering van de streek. In 1530 werd hier in de buurt een nieuwe Sint-Nicolaaskerk gebouwd. Achteraf bekeken niet de slimste zet, want het leverde flink wat ellende op toen de Hollanders zich afscheurden van Spanje. De grens tussen de noordelijke en zuidelijke Nederlanden liep namelijk dwars door Waterland. De wijk Goedleven én de Sint-Nicolaaskerk bleven bij Waterlandkerkje in het noorden, terwijl Waterland-Oudeman bij Spanje bleef. Er volgde een tijd van pesterijen tussen de Nederlanders en de Spanjaarden. Zelfs toen de oorlog, met de Vrede van Münster, in 1648 eindigde, bleven ze hier maar doorruziën. Op een dag viel een groep Spanjaarden de Sint-Nicolaaskerk binnen, net tijdens een protestantse dienst. De predikant werd ter plekke vermoord. De daders werden achteraf, ondanks Spaanse tegenwerking, toch gevat en zonder pardon opgehangen in Waterland-Oudeman. De kerk geraakte door de vele plunderingen in verval en in 1672 gaven de Fransen haar de genadeslag. Weg kerk.

Na de Spaanse tijd, werden de plooien tussen de Belgen en de Nederlanders stilaan gladgestreken, al werd het nog twee keer link. Een eerste keer met de Belgische opstand van 1830, al speelde Waterland-Oudeman daar geen hoofdrol in. En de tweede keer was dan weer de schuld van de Duitsers. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwamen de Belgen onder Duitse bezetting terwijl Nederland neutraal bleef. De Belgisch-Nederlandse grens werd toen hermetisch afgesloten met een elektrische draadversperring waarop een spanning van 2.000 volt stond. Zo niet meteen een goed idee om daar jouw was aan op te hangen. Gelukkig is dat allemaal geschiedenis en leven Belgen en Nederlanders hier nu weer als goeie buren.